Τετάρτη 5 Σεπτεμβρίου 2012

Ένα θρυλικό αυτοκίνητο με ελληνικό DNA


Υπάρχουν αυτοκίνητα και αυτοκίνητα. Αυτοκίνητα τα οποία για τους κατόχους τους δεν είναι παρά ένα απλό μεταφορικό μέσο (για τους ίδιους και την οικογένειά τους) και αυτοκίνητα με τα οποία ο ιδιοκτήτης τους αναπτύσσει μια σχεδόν ερωτική σχέση, όπως υποστηρίζει το περιοδικό ΄Esquire΄.
Στη δεύτερη κατηγορία κατατάσσεται δίχως άλλο το Mini, ένα εμβληματικό όχημα, το οποίο θα αγοράσει κάποιος γιατί απλούστατα «έτσι του αρέσει». Στα τέλη του περασμένου αιώνα (1999) το Mini ψηφίστηκε το δεύτερο πιο δημοφιλές αυτοκίνητο που «πάτησε» στον πλανήτη την τελευταία εκατονταετία.

Μπροστά του βρέθηκε το Ford Model T, ένα μοντέλο που κατασκευάστηκε το 1908 (έμεινε στην παραγωγή μέχρι το 1928), και άλλαξε το ρου της ιστορίας, αφού ήταν το πρώτο όχημα μαζικής παραγωγής.

Ανήκοντας στις δυνάμεις εκείνες που κέρδισαν το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, οι Άγγλοι έβλεπαν με φθόνο ένα μοντέλο που κατασκευάστηκε από τη ναζιστική Γερμανία στα μέσα της δεκαετίας του ΄30 να αποτελεί μια δημοφιλή επιλογή στη Βόρεια Αμερική. Ο λόγος για το «Σκαραβαίο» της VW. Έτσι, αποφάσισαν να δώσουν το δικό τους στίγμα σε μια αγορά (αυτοκινήτου) που ολοένα και αυξανόταν προσφέροντας τεράστια κέρδη και πολλές νέες θέσεις εργασίας.

Το 1959 ένας Έλληνας, ο Αλέξανδρος Ισιγόνης (γεννήθηκε το 1906 στη Σμύρνη, στη Μικρά Ασία), έμελλε να γίνει ο άνθρωπος που θα άλλαζε την ιστορία της αυτοκίνησης. Εκείνη τη χρονιά παρουσίασε το Mini, το οποίο κατασκεύαζε η British Motor Corporation μέχρι το 1968 και στη συνέχεια η British Leyland (1968-1986) και η Rover Group (1986-2000).

Η δημοφιλία του Mini οδήγησε τη βρετανική αυτοκινητοβιομηχανία στην ενδυνάμωση της εικόνας του. Το 1963 το Mini Cooper S με οδηγό το Φιλανδό Ράουνο Άλτονεν κέρδισε το Ράλι του Μόντε Κάρλο και επανέλαβε την επιτυχία του στον ίδιο αγώνα το 1964, το 1965 και το 1967.

Το 1969 στην γκάμα προστέθηκε η έκδοση Clubman, μια πιο μακριά εκδοχή του Mini, ένα μοντέλο που απευθυνόταν κυρίως σε οικογενειάρχες, αλλά και σε επαγγελματίες. Επίσης, το Mini ήταν διαθέσιμο σε έκδοση pickup, αλλά και στην έκδοση Moke (ανοιχτό όχημα που αποτέλεσε το αντίβαρο στο buggy).

Το 2000 η παραγωγή του σταμάτησε. Ήταν μια περίοδος κατά την οποία η βρετανική αυτοκινητοβιομηχανία έπνεε τα λοίσθια.

Παραμένοντας στην παραγωγή για μισό αιώνα, το Mini δεν άλλαξε σχεδόν καθόλου σε σχέση με το αρχικό σχέδιο του Αλέξανδρου Ισιγόνη. Από το 1994 τα εμπορικά δικαιώματα της Mini είχαν περάσει στον όμιλο της BMW. Με τις οδηγίες της βαυαρικής φίρμας, ξεκίνησε η αναβίωση του θρύλου. Το μοντέλο της νέας γενιάς παρουσιάστηκε το 2001 σε έκδοση hatchback (η καμπριολέ ήρθε το 2005) με κινητήρες 1,4 λ. (One), ατμοσφαιρικό 1,6 λ. (Cooper) και τούρμπο 1,6 λ. (Cooper S).

Όπως και ο προκάτοχός του, έτσι και το νέας γενιάς Mini δεν άργησε να γίνει εξαιρετικά δημοφιλές σε όλο τον πλανήτη. Σε σχέση με το αυτοκίνητο που δημιούργησε ο Αλέξανδρος Ισιγόνης, το καινούριο Mini κράτησε την ίδια σχεδιαστική φιλοσοφία, το ίδιο σήμα καθώς και αρκετά στοιχεία στο εσωτερικό, όπως το τεράστιο ταχύμετρο στο κέντρο του ταμπλό.
Το 2008 ήρθε η δεύτερη γενιά του δημοφιλούς hatchback και ακολούθησαν τα Mini Clubman (2008), Mini Convertible (2009), Mini Countryman (2011), Mini Coupe (2012) και Mini Roadster (2012).

Το brand name Mini είναι εμβληματικό και ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα στον πλανήτη. Αυτός είναι και ο λόγος που η «μαμά» BMW θέλει να το εκμεταλλευτεί στο έπακρο παρουσιάζοντας μοντέλα που δεν έχουν καμία σχέση με το παρελθόν, για παράδειγμα το crossover Countryman (διατίθεται και σε έκδοση all wheel drive). Βλέπετε, οι υποψήφιοι αγοραστές του Mini δεν μπορεί να είναι μόνο οι ξέγνοιαστοι (ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας) και ωραίοι, αλλά και οι οικογενειάρχες, τις ανάγκες των οποίων όμως δεν μπορεί να ικανοποιήσει η 3θυρη έκδοση hatchback. Για να μη φύγουν λοιπόν αυτοί οι υποψήφιοι αγοραστές από τη μάρκα, η BMW έκανε την υπέρβαση, φροντίζοντας μάλιστα να διαφημίσει το νέο της δημιούργημα μέσω της εμπλοκής του στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλι.


To μικρομέγαλο οι εκφάνσεις ενός μύθου
To Mini ήταν ένα ριζοσπαστικό όχημα για την εποχή του. Μικρό σε διαστάσεις, με μόνο δύο πόρτες, με τον κινητήρα να καταλαμβάνει το 20% του πατώματος και με το υπόλοιπο 80% να είναι διαμορφωμένο για τέσσερις επιβάτες και κάποιες μικροαποσκευές, ήταν το πρώτο αυτοκίνητο με κίνηση στους εμπρός τροχούς. Οι καινοτόμες λύσεις που υιοθέτησε ο σερ Άλεκ Ισιγόνης επηρέασαν την παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία, αφού στα επόμενα χρόνια αποτέλεσαν το εφαλτήριο για μια νέα σειρά προϊόντων που άφηναν πίσω τους το παρελθόν και εναρμονίζονταν με τα νέα στάνταρ.

Αν και μικρό σε διαστάσεις (μήκος 3,05 μ.) και διαθέτοντας κινητήρα 848 κ.εκ. με απόδοση 34 ίππους, το Mini έγινε σχεδόν αμέσως εξαιρετικά δημοφιλές στην Αγγλία (η αρχική τιμή πώλησής του ήταν 495 λίρες) και σε όλη την Ευρώπη. Σε αυτή την πορεία συνέβαλε καταλυτικά το γεγονός ότι αγαπήθηκε από ανθρώπους όλων των κοινωνικών τάξεων, αφού στο τιμόνι του βρέθηκαν από απλοί εργαζόμενοι μέχρι εκπρόσωποι της σόουμπιζ, όπως ο Πίτερ Σέλερς, γαλαζοαίματοι κ.λπ., αλλά και η συμμετοχή του σε επιτυχημένες κινηματογραφικές ταινίες, όπως το Ληστεία αλά ιταλικά.

Ο συνδυασμός νοσταλγίας και αδιαμφισβήτητης αξίας κρατάει ψηλά ακόμη και σήμερα τις τιμές αγοράς ενός Mini ή ενός Mini Moke 50 ετών. Εννοείται με τα γνήσια ανταλλακτικά τους...

Αναδημοσίευση από το τεύχος Ιουνίου Νο10 του περιοδικού ΄Esquire΄.